Stel je voor dat je in je voorraadkast graait en niet weet of je een blik soep of een blik fruit hebt gepakt. Mensen met een visuele beperking vragen zich vaak af: "Wat is het?" of "Waar is het gebleven?" bij het hanteren van alledaagse voorwerpen . Het verkeerd identificeren van voorwerpen kan op zijn best frustrerend zijn en in het slechtste geval gevaarlijk – denk aan het door elkaar halen van medicijnflesjes of schoonmaakmiddelen.
Daarom is het labelen van spullen zo'n cruciale strategie voor zelfstandig wonen . Door toegankelijke labels of markeringen aan persoonlijke bezittingen toe te voegen, kunnen blinde of slechtziende mensen snel en zonder giswerk identificeren en vinden wat ze nodig hebben.
Er zijn talloze manieren om voorwerpen te labelen – van simpele voelbare markers tot hightech audio- en digitale oplossingen. In deze gids verkennen we de beste tips en tools voor het labelen en organiseren van voorwerpen, waardoor het dagelijks leven veiliger, gemakkelijker en zelfstandiger wordt voor blinden en slechtzienden.
Waarom etikettering belangrijk is voor zelfstandig wonen
Het labelen en ordenen van persoonlijke spullen is een belangrijke vaardigheid voor mensen met een visuele beperking om zelfstandig te kunnen leven. Revalidatieprogramma's voor blinden leren routinematig het labelen en ordenen van persoonlijke verzorgingsartikelen als onderdeel van de training in dagelijkse vaardigheden.
Wanneer alles, van kleding tot keukenartikelen, duidelijk gelabeld is, kan iemand met een visuele beperking taken vol vertrouwen en veilig uitvoeren. Zo kan het labelen van medicijnflesjes in braille of grote letters ernstige vergissingen voorkomen, en het markeren van apparaatinstellingen met voelbare stippen kan koken veiliger maken. Naast veiligheid geeft een systeem voor het identificeren van items een gevoel van controle en waardigheid. Het betekent dat je niet langer afhankelijk bent van iemand anders om je sleutels te vinden of je te vertellen welk bakje suiker of zout bevat.
Familieleden en leerkrachten van mensen met een visuele beperking gebruiken ook etikettering om hun onafhankelijkheid te bevorderen, zoals het labelen van schoolspullen van een kind of huishoudelijke artikelen van een oudere zodat ze gemakkelijk te herkennen zijn. Kortom, effectieve etikettering stelt mensen met een visuele beperking of een visuele beperking in staat om zelfstandiger door het dagelijks leven te gaan, frustratie te verminderen en de zelfredzaamheid te vergroten.
Traditionele tactiele en braille-etiketteringsmethoden
Lang voor de komst van hightechoplossingen gebruikten blinde en slechtziende mensen al eenvoudige tast- en braillelabels om hun bezittingen te markeren. Braillelabels stellen mensen die braille lezen in staat om voorwerpen door aanraking te identificeren, bijvoorbeeld braillestickers op blikjes of braillelabels die in kleding zijn genaaid.
Niet iedereen kent echter braille ( minder dan 1 op de 10 mensen met ernstig zichtverlies gebruikt regelmatig braille ), dus het is belangrijk om andere opties te hebben. Voelbare markering is een populaire aanpak. Dit kan zo simpel zijn als het plakken van verhoogde stippen of textuurstickers op voorwerpen om ze op gevoel te onderscheiden . Mensen worden ook creatief met alledaagse voorwerpen: bijvoorbeeld door een elastiekje om een shampoofles te doen om deze te onderscheiden van de conditioner, of door veiligheidsspelden op kleding te gebruiken (één speld op een zwarte sok, twee spelden op een blauwe sok, enz.).
Etiketten met grote letters zijn een andere lowtech-methode: het gebruik van vette, grote tekst op indexkaarten of zelfklevende etiketten, zodat iemand met een visuele beperking ze kan lezen. Hieronder vindt u enkele veelgebruikte traditionele etiketteringsmethoden ter referentie:
-
Braille-etikettenmakers. Apparaten of plakbandgadgets die braille in reliëf aanbrengen op zelfklevende etiketten, die op potten, dossiers of apparaten geplakt kunnen worden.
-
Stippen en voelbare markers. Kleine, voelbare stickers (vaak koepelvormig) op knoppen of bakjes (bijvoorbeeld een stipje op de startknop van de magnetron).
-
Kleur- of textuurcodes. Gebruik stickers met verschillende textuur of gekleurde elastiekjes om items te markeren (bijvoorbeeld een stukje zachte stof op een medicijnflesje om aan te geven dat het om nachtpillen gaat).
-
Labels met grote letters. Labels met een hoog contrast en een groot lettertype voor wie een visie heeft, voor bijvoorbeeld kruidenpotjes of opbergbakken.
Deze traditionele methoden zijn goedkoop en vereisen geen elektronica. Ze zijn afhankelijk van aanraking of restzicht en werken goed voor veel dagelijkse doeleinden. Het nadeel is dat ze beperkt kunnen zijn: braille helpt alleen als je braille leest, en voelbare markeringen kunnen slechts een beperkte hoeveelheid informatie overbrengen. Dat is waar de volgende stap in labeltechnologie om de hoek komt kijken.
Audiolabelapparaten: PenFriend en sprekende labels
Met de komst van toegankelijke gadgets werd een apparaat voor audiolabeling een game-changer. Met deze apparaten kun je een ingesproken bericht aan een item koppelen, zodat het letterlijk met je 'praat' wanneer je het moet identificeren.
Een goed voorbeeld is de RNIB PenFriend audiolabeler, een penvormig apparaat dat labels opneemt en afspeelt. Gebruikers plakken een speciaal PenFriend-label (een kleine sticker of label) op een object, tikken er met de PenFriend op en spreken een beschrijving in met hun eigen stem (zoals "blauwe mok" of "kippensoep, houdbaar tot 10 juni"). Als ze de PenFriend later tegen dat label houden, wordt de opgenomen beschrijving hardop afgespeeld . Mensen gebruiken PenFriend-labels op alles, van voorraadkastartikelen en diepvriesdozen tot muziekcollecties en zelfs kleding ( er zijn wasbare waslabels voor verkrijgbaar ).
Andere audiolabelproducten zijn onder andere sprekende blikdeksels – doppen voor blikvoer die een korte boodschap over de inhoud kunnen opnemen – en stemopnemende haakjes die op verpakkingen of medicijnflesjes kunnen worden geklikt . Het grote voordeel van audiolabels is de hoeveelheid details die u kunt opnemen; u bent niet beperkt tot een kort braillewoord of een enkele punt. U kunt bijvoorbeeld kookinstructies of de volledige naam van een kruidenmix opnemen. Audiolabels zijn ook ideaal voor gebruikers die geen braille kennen of een beperkt gezichtsvermogen hebben.
Er zijn echter enkele aandachtspunten. Apparaten zoals de PenFriend zijn ongelooflijk handig, maar vereisen dat je een apart apparaat (de pen) bij de hand hebt en speciale labels koopt. De PenFriend zelf is extra duur en heeft batterijen nodig, dus je wilt hem altijd bij de hand hebben wanneer je iets moet identificeren. Ondanks deze kleine nadelen blijven audiolabelers een populaire oplossing, vooral voor diegenen die de voorkeur geven aan een eenvoudige, smartphone-loze aanpak om hun wereld te labelen.
Apps en AI gebruiken om items te identificeren (zonder labels)
Zelf iets labelen is niet de enige manier om erachter te komen wat iets is – soms kunnen de camera en AI van je smartphone de taak direct uitvoeren. Er zijn gratis apps die blinde en slechtziende gebruikers helpen producten en objecten in realtime te identificeren met behulp van kunstmatige intelligentie of crowdsourcing.
Seeing AI (van Microsoft) kan bijvoorbeeld barcodes scannen met audiosignalen om producten te identificeren , en Google Lookout leest op vergelijkbare wijze etiketten of verpakkingen om aan te geven wat voor product het is. Deze apps zijn handig om dingen te herkennen, zoals een blikje Coca-Cola versus Pepsi, aan de hand van de barcode, of om de kleine lettertjes op een kruidenpotje te lezen.
Ze hebben ook modi om documenten te lezen of scènes om je heen te beschrijven. Een andere populaire tool is Be My Eyes, waarmee je via een videogesprek verbinding maakt met een ziende vrijwilliger die vragen kan beantwoorden zoals "Wat is dit voor een voorwerp dat ik vasthoud?" of "Welke van deze dozen is ontbijtgranen?".
Het gebruik van AI-gebaseerde herkenning is ideaal voor spontane identificatie; je hoeft het artikel niet vooraf te labelen. Deze methoden hebben echter beperkingen. Barcodedatabases bevatten mogelijk niet elk obscure product in je voorraadkast, en een AI kan moeite hebben als de verpakking erg op elkaar lijkt of als er geen barcode is (zoals zelfgemaakte restjes in een bakje). Bovendien vereisen deze apps meestal een internetverbinding voor de AI of het opzoeken in de database.
Het zijn uitstekende hulpmiddelen (en we raden u ten zeerste aan om onze 7 onmisbare gratis apps voor blinden in 2025 te bekijken voor meer informatie over deze tools ), maar ze vervangen een gepersonaliseerd labelsysteem niet volledig. Zie ze als aanvullingen: als iets nog niet gelabeld is, kunt u een AI-app proberen om het te identificeren, maar voor items die u regelmatig gebruikt, kunt u uw eigen label (audio, tactiel of smart tag) toevoegen om het elke keer direct herkenbaar te maken.
De SpeechLabel-app: een moderne alles-in-één labeloplossing
Na het bekijken van verschillende opties vraagt u zich misschien af of er een manier is om het beste van twee werelden te combineren: de eenvoud van audiolabels, de rijkdom aan slimme tags en het gemak van een smartphone. Dit is precies wat de SpeechLabel-app beoogt te bieden. SpeechLabel is een nieuwe app, speciaal ontworpen voor blinde en slechtziende gebruikers om aangepaste labels te maken voor elk object met behulp van een smartphone. De app combineert de besproken benaderingen: u kunt de camera van uw telefoon gebruiken om een standaard barcode te scannen of goedkope NFC-tags gebruiken voor items zonder barcode.
De app herkent 13 verschillende soorten streepjescodes en alle gangbare NFC-tags. Hij werkt dus met alles, van de UPC-code op een ontbijtgranendoos tot een kleine NFC-sticker op je kruidenpotje.
Wat gebeurt er als je scant? Met SpeechLabel kun je een beschrijving typen of gewoon een gesproken notitie als label opnemen. Die informatie wordt vervolgens opgeslagen en hardop uitgesproken wanneer je de code van hetzelfde item opnieuw scant. Scan bijvoorbeeld de barcode op een blik soep en spreek in: "Tomatensoep, vorige week gekocht" – de volgende keer scan je hem gewoon met SpeechLabel en hoor je precies die boodschap. Als je een NFC-tag van SpeechLabel op je medicijndoosje plakt, kun je de lijst met pillen erin en de doseringstijden invoeren of opnemen.
De app is volledig toegankelijk met VoiceOver/TalkBack en is ontworpen om zowel voor technisch onderlegde gebruikers als beginners gebruiksvriendelijk te zijn. De app ondersteunt zelfs cloudback-up en -synchronisatie, wat betekent dat je gelabelde gegevens kunnen worden overgezet naar een nieuwe telefoon of gedeeld tussen apparaten (zodat je je labels niet kwijtraakt als je je telefoon upgradet).
Waarom zou u voor SpeechLabel kiezen boven andere oplossingen? Het biedt een cruciaal voordeel: flexibiliteit. U hoeft geen speciaal apparaat zoals een PenFriend aan te schaffen of te investeren in speciale tags als u dat niet wilt. SpeechLabel werkt met generieke NFC-tags en de barcodes die al op producten zitten.
Vergeleken met WayAround, dat uitsluitend NFC-tags gebruikt, kan SpeechLabel, dankzij de mogelijkheid om bestaande barcodes te gebruiken, tijd en geld besparen (je hoeft niet elk boodschappenartikel te taggen als het al een barcode heeft). En in tegenstelling tot puur AI-apps slaat SpeechLabel je aangepaste beschrijvingen op, zodat je precies de informatie krijgt die je nuttig vindt (bijvoorbeeld "restjes van dinsdag, opeten vóór vrijdag" in plaats van alleen "plastic bakje"). De app is bovendien gratis te downloaden, waardoor de drempel om hem uit te proberen lager is.
Door de sterke punten van eerdere labelmethoden te combineren in één naadloze mobiele oplossing, is de SpeechLabel-app de ultieme aanbeveling voor iedereen die items gemakkelijk wil labelen en terugvinden. Het is een krachtige tool om je te helpen je huis te organiseren en zelfstandiger te leven. Als je de SpeechLabel-app wilt uitproberen, kun je deze (samen met optionele NFC-tags) rechtstreeks downloaden van de website van Hable.
Veelgestelde vragen
Hoe kan een blinde persoon alledaagse huishoudelijke artikelen labelen?
Er zijn verschillende manieren om items te labelen zonder dat je het ziet. Veel mensen gebruiken voelbare markeringen zoals bultjes of reliëfstickers op apparaten en bakjes. Anderen gebruiken braille-etiketten als ze braille kennen, of etiketten met grote letters als ze een beetje zicht hebben. Hightech opties zijn onder andere audiolabelers (die de naam van het item uitspreken) en smartphone-apps die codes kunnen scannen en aangepaste labels kunnen voorlezen.
Welke apparaten helpen blinde mensen hun bezittingen te identificeren?
Twee populaire apparaten zijn de PenFriend audiolabeler en het WayAround taggingsysteem. De PenFriend is een gadget waarmee je spraaklabels op speciale stickers kunt opnemen en ze kunt afspelen met een penachtige recorder. WayAround maakt gebruik van kleine NFC-tags die je met een smartphone kunt scannen om een beschrijving te lezen. Bovendien maken apps zoals Seeing AI of de SpeechLabel-app van een smartphone een veelzijdige labeltool, waardoor er geen speciale hardware nodig is.
Hoe etiketteren mensen met een visuele beperking medicijnen op een veilige manier?
Het labelen van medicijnen is cruciaal voor de veiligheid. Mensen gebruiken vaak etiketten in grote letters of braille op medicijnflesjes om ze uit elkaar te houden. Sommige apotheken bieden braille- of gesproken labels aan op recepten. Apparaten met audiolabels (zoals sprekende medicijndoosjes of een PenFriend) stellen een gebruiker in staat de naam en dosering van het medicijn op te nemen en deze vervolgens af te spelen. Door elk flesje duidelijk te labelen (bijvoorbeeld met een voelbaar elastiekje of een aparte sticker), kan iemand met een visuele beperking voorkomen dat medicijnen worden verwisseld.
Wat is de beste manier om kleding te labelen voor iemand die blind is?
Er zijn een paar technieken om kleding te labelen of te onderscheiden. Een lowtechmethode is het naaien van voelbare labels of het gebruiken van veiligheidsspelden op een gecodeerde manier (bijvoorbeeld één speld voor zwarte sokken, twee spelden voor blauwe). Er zijn ook kledinglabels in braille met reliëfletters die in kledingstukken kunnen worden vastgespeld of genaaid. Sommige mensen gebruiken wasbare NFC-labels, zoals die in het SpeechLabel-startpakket of WayAround-knoppen, die ze aan kleding bevestigen zodat een smartphone de kleur of het patroon kan aankondigen. De sleutel is om een systeem te kiezen – of het nu textuur, braille of technologie is – en dat consistent te gebruiken, zodat outfits gemakkelijk te herkennen zijn.
Wat is de SpeechLabel-app en hoe helpt deze bij het labelen?
SpeechLabel is een smartphone-applicatie die is ontworpen voor blinde en slechtziende gebruikers om items te labelen met audio- of tekstnotities. Hiermee kunt u de barcode van een product of een NFC-tag scannen die u aan een item bevestigt en er vervolgens een aangepast label aan toewijzen (door een gesproken notitie te typen of op te nemen). Wanneer u later dezelfde code met de app scant, wordt de opgeslagen beschrijving uitgesproken. Kortom, SpeechLabel combineert het gemak van uw telefoon met de flexibiliteit van zowel barcodes als slimme tags, waardoor u gemakkelijk items in uw omgeving kunt catalogiseren en vinden.